Η εφηβεία είναι η μεταβατική περίοδος μεταξύ της παιδικής ηλικίας και της ενήλικης ζωής, μια περίοδος στην οποία το παιδί βιώνει σημαντικές αλλαγές τόσο στις βιολογικές όσο και στις ψυχικές του λειτουργίες. Το σώμα και οι ορμές του αλλάζουν, ακόμα και οι επιθυμίες του, τις οποίες τού είναι δύσκολο να εκφράσει ή να ελέγξει…
Οι μεταβολές αυτές επηρεάζουν και τις σχέσεις του εφήβου με τον υπόλοιπο κοινωνικό του περίγυρο. Οι έφηβοι έχουν έντονα συναισθήματα, άγχος, νοιώθουν μπερδεμένοι και δρουν αρκετά παρορμητικά. Ό,τι κι αν προκαλεί τον θυμό, και γενικότερα τα συναισθήματα αυτά, το μόνο σίγουρο είναι ότι πρόκειται για φυσιολογικές αντιδράσεις σε αυτήν την περίοδο της ζωής τους.
Αρχίζουν και αναζητούν την ταυτότητά τους, ποιοι είναι, πού ανήκουν, με ποιον τρόπο ταιριάζουν με τις παρέες τους, και το αντίθετο φύλο. Ψάχνουν περισσότερη ανεξαρτησία σε σχέση με τους γονείς τους και τους φίλους τους, προσπαθούν να ξεχωρίζουν τη διαφορά του σωστού και του λάθους, αναλαμβάνουν ευθύνες, εξερευνούν την σεξουαλικότητά τους και ξεκινούν να έχουν περισσότερες εμπειρίες, είτε ερωτικές είτε κοινωνικές.
"Αποφύγετε τις φωνές,τους χαρακτηρισμούς ή τους εκβιασμούς..."
Συχνά οι γονείς με αυτή την αλλαγή των παιδιών τους πανικοβάλλονται ή δεν ξέρουν πώς πρέπει να χειριστούν την κατάσταση. Μην πανικοβάλλεστε! Μια χρήσιμη πληροφορία για τον κάθε γονιό σε αυτήν τη δύσκολη περίσταση είναι οι αναμνήσεις από τη δική του εφηβική ηλικία, τις σχέσεις του την εποχή εκείνη με τους άλλους και κυρίως με τους γονείς του (και γενικότερα με τα πρόσωπα-φορείς ''εξουσίας'', όπως καθηγητές κλπ.).
3 σημεία που μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη διαχείριση μιας κρίσης:
α. Όταν, π.χ. σε έναν καβγά το παιδί υψώνει τον τόνο της φωνής του ή αντιδρά με θυμό, μην βιαστείτε να αντιδράσετε με τον ίδιο τρόπο, γιατί συνήθως κάτι τέτοιο επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Αποφύγετε τις φωνές, τους χαρακτηρισμούς ή τους εκβιασμούς, διότι αυτό θα ανάψει περισσότερο τα αίματα και θα ξεκινήσει ένας πόλεμος επικράτησης που όλο και θα μεγαλώνει και καμία άκρη δεν θα βγαίνει... Αντί λοιπόν να του επιβληθείτε με φράσεις του τύπου "δεν θα βγεις ξανά για μία εβδομάδα" προτιμήστε το "μήπως χρειάζεσαι λίγο χρόνο μόνος σου, για να ηρεμήσεις;" -αν μπορείτε να είστε κι εσείς ήρεμοι φυσικά....
β. Να είστε ειλικρινής και να του εξηγήσετε ότι ο τρόπος που χειρίζεται τις καταστάσεις σάς φέρνει σε δύσκολη θέση ή σας καθιστά αδύνατους, για να μπορέσετε να τον/την ακούσετε και να τον/την βοηθήσετε… Η ειλικρίνεια άλλωστε είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να λύνετε τα προβλήματά σας.
γ. Αντιμετωπίστε τους με σταθερότητα: Όποιες κι αν είναι οι μέθοδοί μας, για να επικοινωνήσουμε με τους εφήβους, είτε είναι αυταρχικοί, είτε ήρεμοι, είτε επιεικείς και ελαστικοί, συνιστάται να είναι σταθεροί. Θα αναρωτηθείτε γιατί; Διότι οι έφηβοι βιώνουν την αστάθεια σε αυτή την περίοδο της ζωής τους και εμείς παραμένουμε τα πρότυπά τους και οι καθοδηγητές της ζωής τους, όσο κι αν θέλουν να δείχνουν ανεξάρτητοι...
Τα παραπάνω βέβαια δεν υπόσχονται την τέλεια επικοινωνία και αρμονία με τα παιδιά μας, ούτε μπορούμε να είμαστε οι τέλειοι γονείς. Με λίγη όμως προσπάθεια, ψυχραιμία και σωστή επικοινωνία η μπόρα θα περάσει...
*Εάν σας ενδιαφέρει να ενημερωθείτε περαιτέρω για θέματα που αφορούν τις σχέσεις μας με τα παιδιά και τον καλύτερο τρόπο επικοινωνίας μαζί τους, μπορείτε να δηλώσετε συμμετοχή στο βιωματικό σεμινάριο για μαμάδες και μπαμπάδες, με τίτλο «Πώς να μιλήσετε σε ένα παιδί για…». Εισηγητής ο ψυχολόγος-οικογενειακός σύμβουλος κ. Γιάννης Ξηντάρας. Οι εγγραφές έχουν αρχίσει ήδη! Δηλώστε συμμετοχή εγκαίρως, καθώς θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Περισσότερες πληροφορίες εδώ: http://xidaras.gr/seminario/
Γράφει ο Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος Γιάννης Ξηντάρας (paidi-efivos.gr)
_________________________________________________________________________________________________
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.