.jpg)
Ανά τον κόσμο και ανάλογα με κάθε φυλή, οι αλλαγές στις ενδυμασίες είναι πολλές, δραματικές και εντελώς διαφορετικές. Ουσιαστικά η μόδα, σαν έννοια γίνεται κοινή στα περισσότερα ανεπτυγμένα μέρη κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα με αρχές του 20ου, ενώ οι ριζικές αλλαγές και οι τολμηρές προσθήκες στο γυναικείο στυλ εφαρμόζονται από τον πρώτο εορτασμό της Ημέρας της Γυναίκας και έπειτα. Μαζί με τους αγώνες για ίσα δικαιώματα, το γυναικείο στιλ απογειώνεται. Από την εποχή του Λουδοβίκου, άρχισαν να καθιερώνονται στα περισσότερα μέρη αντικείμενα ρουχισμού όπως οι ζαρτιέρες, τα μεσοφόρια, τα καλσόν, δίνοντας στην Γαλλική γυναικεία μόδα μια αίγλη που διατηρεί ακόμα στις μέρες μας.
Το γυναικείο ρούχο αρχίζει να ανθίζει και να στήνει τα θεμέλια για την σημερινή βιομηχανία μόδας κάπου στο 1911 με αποκορύφωμα το 1920. Η γυναικεία επανάσταση, ωθεί σε πιο αποκαλυπτικά ρούχα και φαρδιές γραμμές. Φούστες και φορέματα έχουν σκισίματα μέχρι το μηρό ή και το γοφό, αποκτούν πιέτες και τονίζουν τους γλουτούς. Επιβάλλεται το τακούνι στους 4 πόντους και έρχονται οι πρώτες γόβες στιλέτο ήρθαν για βραδινές εμφανίσεις. Η φούστα στο γόνατο, και τα μεγάλα καπέλα γίνονται φετίχ. Η πρωτοπόρος Coco Chanel φορά και λανσάρει το γυναικείο παντελόνι και ανάγει σε θεσμό τις παγιέτες και το flapper dress! Τη δεκαετία του '20 επικράτησε το στυλ αγοροκόριτσο (αλά γκαρσόν), ενώ τα ρούχα της Coco Chanel αποτέλεσαν τομή στην ιστορία του γυναικείου ρούχου.
Το 1930 το Αμερικανικό Κραχ που οδήγησε σε παγκόσμια οικονομική κρίση διώχνει τα φερμουάρ και καθιστά must τα κουμπιά, ενώ επιβάλλει τα καπελά τύπου καμπάνες. Η μόδα παραμένει στάσιμη για τη γυναίκα, αποθέματα υπάρχουν μόνο σε βαμβάκι και μαλλί και όλα τα ρούχα είναι απλά, λειτουργικά και χωρίς φαμφάρες.
Τη δεκαετία του 1940 η μόδα περνά σε μεγαλύτερη ύφεση εξαιτίας των πολέμων. Άντρες και γυναίκες υιοθετούν το βίσκοζ - που είναι οικονομικότερο από το βαμβάκι και οι σχεδιαστές αποφασίζουν να δημιουργήσουν ένα συναιτερισμό ονόματι Incorporated Society of Fashion Designers και έφτιαχνε τα καλύτερα ρούχα της εποχής. Μεγάλα φουλάρια από πλεκτό σαν πασμίνες και τσόκαρα μιας και το ξύλο ήταν φτηνό ενώ το δέρμα και το λάστιχο όχι. Ο Christian Dior το 1947 εισήγαγε το New Look. Η χρήση μεγάλης ποσότητας υφάσματος στο ένδυμα δήλωνε τώρα πλούτο και ευημερία. Τα βραδινά ενδύματα του “New Look” ήταν εντυπωσιακά. Την εποχή του Πολέμου η Αμερική αποκόπηκε από την ευρωπαϊκή μόδα και διαμόρφωσε τη δική της, με κύριο βάρος στο σπορ ντύσιμο .
Η δεκαετία του 1950 αποθεώνει τη γυναίκα δημιουργώντας τα πιο κολακευτικά ρούχα. Ψηλοτάκουνα πάντα και παντού και lycra αγκαλιάζει το σώμα. Tα φορέματα αποκτούν Α γραμμή, γίνεται δημοφιλές το στράπλες, κονταίνουν οι μπλούζες και στενεύουν στη μέση. Η δεκαετία του '50 χαρακτηρίζεται από την έντονη αμερικάνικη επίδραση με τα casual ρούχα και την καθιέρωση του τζιν παντελονιού . Επιδράσεις από τον κινηματογράφο , τα περιοδικά και τη ροκ μουσική σκηνή δημιούργησαν ένα νέο αγοραστικό κοινό, τους teenagers. Οι έφηβοι μεταξύ το 1950 και 1957 αρχίζουν να αγοράζουν ρούχα, οι γυναίκες υιοθετούν το total black look σε επίσημα events, τα μαλλιά ανεβαίνουν και το pin-up style αποκτά θερμούς υποστηρικτές. Ταυτόχρονα γίνονται της μόδας τα δερμάτινα ενώ το φουρό, οι σαλοπέτες, οι μεγάλες τσέπες σε κλος φούστες και φορέματα καθώς και το πικέ ύφασμα- όλα αυτά στην πιο Preppie εκδοχή τους.
Ερχόμαστε αισίως στο 1960: rock στην άνθισή του και μεγάλες αλλαγές στα μήκη. Το μίνι γίνεται σύμβολο της γυναίκας, έρχεται το κάπρι και τα κοντά σορτσάκια. Τα μαγιό αρχίζουν να γίνονται πολύ αποκαλυπτικά! Κατά τη δεκαετία του '60 αρχίζει να ανθίζει και η ελληνική μόδα μέσα από το pret-a-porte. Τη δεκαετία του '60 στο ντύσιμο επικράτησε η αντισυμβατικότητα. Όχι τόσο από τους Οίκους Μόδας , αλλά από τους νέους και την αισθητική που κυριαρχούσε στο δρόμο διαμορφώθηκε το νεανικό ύφος της δεκαετίας του '60. Βασικές καινοτομίες ήταν η μίνι φούστα για τις γυναίκες , η γραμμή unisex και η κατάργηση της υποχρεωτικής εμφάνισης με κοστούμι και γραβάτα . Τότε εμφανίστηκαν και τα διαφανή , «σιθρού» (see through), ρούχα . Δεν αργούμε να φτάσουμε στα '70s, στην σεξουαλική και ατομική απελευθέρωση με τον καθένα να φορά αυτό που εκείνος θεωρεί cool. Hippies παντού, σκισμένα τζιν, ταγάρια, μακριά μαλλιά, στρογγυλά γυαλιά, καφτάνια, ti-dye σε παροξυσμό, πλατφόρμες και καμπάνες! Εκεί εμφανίζονται oι Goths και οι Punks και οι δύο με λατρεία στα μαύρα, στα smoky eyes και στα σκούρα κραγιόν. Δερμάτινα jackets και combat boots κυριαρχούν και στους δύο, οι κουλτούρα τους όμως είναι εντελώς διαφορετική. Κύρια τάση της δεκαετίας του '70 ήταν τα φολκλορικά ρούχα των χίπηδων. Επίσης τα φανελάκια Τ -shirts και τα πολύχρωμα πλεκτά . Έκανε την εμφάνιση της η μάξι φούστα . Η ευρωπαϊκή μόδα δέχτηκε επιρροές από την Αμερική , όπου είχε κυριαρχήσει η μόδα της ντίσκο .
Πλησιάζοντας στο 1980 η υπερβολή κυριαρχεί στη γυναικεία μόδα καθώς και οι αντιθέσεις. Μαλλιά κοντά κολλημένα πίσω ή μακριά και άφρο φουσκωμένα όσο δεν πάει. Σούπερ μίνι και μακριές φαρδιές φούστες, Έξτρα χαμηλοκάβαλα και ψηλά παντελόνια με πιέτες και ζώνες. Κολλητά ποδηλατικά κολάν και φαρδιές παντελόνες. Φλούο μονοχρωμίες και τονισμένοι ώμοι στην ίδια ντουλάπα με τρελά εμπριμέ ριχτά. Οι μεγάλες βάτες στους όμως κερδίζουν και παραμένουν must καθ’ όλη τη δεκαετία μαζί με την περμανάντ στα μαλλιά. Η Jane Fonda αρχίζει τις βιντεοκασέτες με γυμναστική και οι γυναίκες υιοθετούν ένα σέξι αθλητικό στυλ. Ταυτόχρονα ανεβαίνουν οι βιοτεχνίες στο χώρο του αθλητικού ρούχου μπαίνοντας ενεργά στο παιχνίδι και μετατρέπονται σε κολοσσούς. Άσπρα αθλητικά,τα κολάν, και φαρδιά τζιν παντού. Στη δεκαετία του '80 στις σπορ και casual εμφανίσεις τους και τα δύο φύλα υιοθέτησαν unisex ρούχα. Οι φόρμες γυμναστικής καθιερώθηκαν πλέον ως casual εμφάνιση . Το ντύσιμο της γυναίκας και του άνδρα επαγγελματία που απέπνεε δύναμη ως «Πάουερ ντρέσινγκ» αποτελούνταν βασικά από το κοστούμι. Το νεανικό ντύσιμο στις πιο ακραίες μορφές του θεωρήθηκε «κιτς», δηλαδή κακού γούστου.
1990: Lifestyle, περιοδικά, Beverly Hills και πολλά άλλα πρότυπα σε όλα τα ΜΜΕ κάνουν τη γυναίκα να ψάχνει το δικό της προσωπικό στυλ που ξεχωρίζει. Η γυναίκα αρχίζει να κάνει το δικό της mix and matxh και διατηρεί την ίδια επιθυμία να είναι πιο κομψή και όμορφη χωρίς απαραίτητα να ενταχθεί κάπου. Οι μεγάλοι οίκοι ανθούν οικονομικά και το κοινό αγοράζει ασταμάτητα τις τελευταίες τάσεις προσπαθώντας να πρωτοπορήσει.
Από το 2008 και μετά- μέχρι σήμερα η μόδα ανακυκλώνεται επαναφέροντας περασμένες δεκαετίες αρκετές φορές ακόμη και στην ίδια σεζόν. Οι fashion bloggers κατακτούν τα media και το street style ξεφεύγει. Η κρίση οδηγεί τις fashionistas μακριά από ακριβά brands και οι vintage συλλέκτες κάνουν χρυσές δουλειές. Στιλ είναι πια ό, τι νιώθεις. Οι δρόμοι γεμίζουν διαφορετικότητα και οι γυναίκες δεν αφήνονται στο πνεύμα της εποχής τους. Hipsters, bohems, grunge lovers, κλασικές, trendy, punk, ανδρόγυνες, rock και ό, τι άλλο μπορούμε να φανταστούμε είναι επίκαιρο.
Η μόδα αλλάζει, φεύγει και έρχεται ξανά μετά από δεκαετίες, σε μια βελτιωμένη έκδοση. Κρατήστε στη ντουλάπα σας κάποια ρούχα που ίσως να τα προετοιμάζετε να τα δώσετε. Ποιος ξέρει! Ίσως χρειαστεί να τα προσαρμόσετε στα μέτρα που προστάζει η μόδα την επόμενη δεκαετία.
Γράφει η Αθηνά Ντόκα
Για να επικοινωνήσετε μαζί της μπορείτε να τη βρείτε στο www.facebook.com/athina.ntoka
