«Δεν έκανα εγώ τη ζημιά! Δεν έχω τίποτα να γράψω στο τετράδιο!»... Πολλοί γονείς
ακούν συχνά τέτοιες δηλώσεις από το στόμα των μικρών παιδιών τους και ανησυχούν
ιδιαιτέρως όταν αντιλαμβάνονται ότι είναι ψέματα. Πριν όμως αντιδράσουν σε αυτή την
συμπεριφορά του παιδιού τους οφείλουν να σκεφτούν ποιο είναι το κίνητρο του παιδιού και ποια
θα είναι η δική τους στάση. Είναι σημαντικό οι γονείς να λαμβάνουν υπ ́ όψη την ηλικία του
παιδιού τους, γιατί το στάδιο ανάπτυξής του ορίζει και το κίνητρό του να καταφύγει στο ψέμα.
Στην ηλικία 3 μέχρι 6 ετών αναπτύσσεται η φαντασία του παιδιού και βρίσκεται
αντιμέτωπο με την πραγματικότητα την οποία είτε δεν μπορεί να κατανοήσει είτε ακόμα και το
φοβίζει. Κάποια πράγματα που διηγούνται ίσως να τα είδαν στον ύπνο τους ή να αναφέρονται
σε «φανταστικούς φίλους» του.
Γενικότερα, σε αυτή την ηλικία το παιδί δεν ψεύδεται συνειδητά, αλλά χρησιμοποιεί
«αθώα» ψέματα. Για αυτό και οι γονείς, αντί να θυμώσουν ή να το μαλώσουν, οφείλουν να του
μάθουν σιγά σιγά τι είναι αληθινό και τι όχι και να σταθούν δίπλα του με αγάπη. Εάν π.χ. μιλά
για δράκους ή φαντάσματα θα το βοηθήσουν να καταλάβει ότι αυτά ανήκουν στην σφαίρα της
φαντασίας και του παραμυθιού για αυτό και δεν πρέπει να το τρομάζουν ή να ασχολείται
υπερβολικά μαζί τους. Σε κάθε περίπτωση, δεν χρειάζεται να του κάνουν «κήρυγμα» για την
αλήθεια και το ψέμα, γιατί δεν μπορεί να αντιληφθεί τους όρους αυτούς.
Καθώς το παιδί μεγαλώνει και περνά στην ηλικιακή φάση 6 με 12 χρονών μπορεί
πλέον να ξεχωρίσει την πραγματικότητα από τη φαντασία και συνειδητά να επιλέξει την αλήθεια
ή το ψέμα. Συνήθως τα παιδιά λένε ψέματα για να αποφύγουν κάποια τιμωρία, για να
προκαλέσουν το ενδιαφέρον των συνομηλίκων τους, να γίνουν αποδεκτά σε μια ομάδα ή για να
εξασφαλίσουν την προσοχή και να δοκιμάσουν τα όρια των γονέων τους.
Οι γονείς που αντιλαμβάνονται ότι το παιδί τους ψεύδεται πιθανόν αρχικά να
εκνευριστούν και ίσως να αναρωτηθούν εάν του έχουν δώσει σωστή αγωγή. Σίγουρα δεν είναι
καλό να χρησιμοποιήσουν χαρακτηρισμούς όπως «ψεύτης» ή να του επιβάλουν κάποια τιμωρία.
Ο φόβος που θα προκαλέσουν στο παιδί πιθανόν να το να καταφύγει ξανά στη χρήση του
ψέματος για να αποφύγει την τιμωρία αλλά και για να αποδείξει από μόνος του ότι ισχύει αυτό
που πιστεύουν οι γονείς για το ίδιο.
Σε κάθε περίπτωση, μια ήρεμη κουβέντα με το παιδί, με αγάπη και σεβασμό προς το
πρόσωπό του, μπορεί να δώσει πληροφορίες στους γονείς για τα κίνητρα του παιδιού και να
ενισχύσει την επικοινωνία τους. Η ενίσχυση της αυτοπεποίθηση του παιδιού και της αυτοεικόνας
του θα το βοηθήσει να ανταπεξέλθει με ειλικρίνεια στην πραγματικότητα και να αποφύγει στο
μέλλον την προσφυγή στο ψέμα. Όλα αυτά μέσα σε κλίμα αγάπης και αποδοχής του χαρακτήρα
και της προσωπικότητας του παιδιού τους.
Γράφει η Αλεξάνδρα Χοροζίδου
Σύζυγος, μαμά, blogger, συγγραφέας.
Σπούδασα Φυσικοθεραπεία στο ΑΤΕΙΘ αλλά γρήγορα με κέρδισε η οικογένεια και η ανατροφή των παιδιών. Με ενδιαφέρει ό,τι αφορά την διαπαιδαγώγηση και την υγεία των παιδιών, την οικογενειακή ζωή, η συγγραφή και η δημιουργική γραφή, η Ιστορία και η λογοτεχνία, το blogging και η αρθρογραφία. Λόγω ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την Ιστορία και την παράδοση της χώρας μας, ακολούθησα πρόσφατα σπουδές στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ. Έχω εκδώσει ένα βιβλίο που αναφέρεται σε μια εγκυμοσύνη μου και ετοιμάζω την έκδοση άλλων βιβλίων (διηγημάτων και παραμυθιών).
Θα με βρείτε στο ιστολόγίο μου https://momyof6.wordpress.com/ καθώς και στις σελίδες μου
στο FB https://www.facebook.com/momyof9
και στο Instagram https://www.instagram.com/alexandra_chorozidou_momyof9/
