Ο στόχος μου ως γονιός είναι το παιδί μου να γίνει ένα ευτυχισμένο, ισορροπημένο άτομο το οποίο θα νιώθει μέσα του γαλήνη. Κι αν με ρωτούσες ποιο θα ήταν το ένα χαρακτηριστικό που δεν θα ήθελα να του εμφυσήσω, θα σου απαντούσα ότι θα ήθελα να το βοηθήσω ώστε να μη γίνει ποτέ ενοχικό.
Είναι εύκολο κάτι τέτοιο; Νομίζω όχι ιδιαίτερα. Γιατί τα παιδιά έχουν μια έμφυτη τάση να νιώθουν υπαίτια για όλα όσα συμβαίνουν γύρω τους και με την παραμικρή παρατήρηση που θα του απευθύνει κάποιος, να νιώθουν ότι είναι «τα κακά παιδιά». Οπότε, θέλει προσοχή και βοήθεια από εμάς ώστε να νιώθουν ασφαλή κοντά μας. Διότι αυτό είναι που ψάχνει περισσότερο από όλα ένα παιδί από την πρώτη στιγμή που γεννιέται: ΑΣΦΑΛΕΙΑ.
Είναι σημαντικό το παιδί να νιώθει ότι έχει έναν γονιό δίπλα του, στον οποίο μπορεί να στηριχθεί, τον οποίο μπορεί να εμπιστευθεί κι ότι είναι ένας γονιός που δεν θα κατακρίνει κάθε του κίνηση και κάθε του ενδεχόμενο λάθος. Άλλωστε, όλοι μας το ίδιο δεν θέλουμε; Οτιδήποτε μας στεναχωρεί, μπορεί να ξεπεραστεί όταν έχουμε δίπλα μας κάποιον που μας ακούει, που μας αποδέχεται ακριβώς όπως είμαστε και μας δείχνει κατανόηση.
Ας αναρωτηθούμε τι θα θέλαμε ν’ ακούσουμε εμείς από τον άνθρωπό μας όταν εμείς είμαστε στεναχωρημένοι: “ότι αυτός που μας στεναχώρησε θα είχε τους λόγους του;” Ή “ότι ο άνθρωπός μας θα είναι δίπλα μας ό,τι κι αν περνάμε και ότι μας στηρίζει;”
Κι όμως, ως γονείς, όταν συμβεί κάτι που στεναχωρεί το παιδί μας, το πρώτο που θα κάνουμε είναι να του δείξουμε την άλλη πλευρά, την πλευρά του ατόμου που το στεναχώρησε. Δεν είναι λάθος να δείξουμε και την άλλη πλευρά. Απλά, νομίζω ότι πρώτα πρέπει να συμπαρασταθούμε στο παιδί μας και να του δείξουμε ότι το ακούμε κι ότι πάντα θα είμαστε δίπλα του.
Η ψυχική ανθεκτικότητα, όμως, μπορεί να έρθει σαφώς και μέσα από τη ματαίωση. Μια ματαίωση, όμως, την οποία όταν βιώνει, εμείς θα είμαστε δίπλα του. Μια ματαίωση που θα την βιώσει μέσα στην ασφάλεια της αγκαλιάς μας. Δεν χρειάζεται να προσπαθούμε συνέχεια να προστατεύουμε το παιδί μας από κάθε ενδεχόμενη απόρριψη ή ματαίωση. Όχι, αυτό δεν θα το βοηθήσει να ενδυναμωθεί. Αυτό που θα το βοηθήσει να δυναμώσει ψυχικά, είναι να βιώσει αυτές τις καταστάσεις ενώ μας έχει συμμάχους κι ενώ νιώθει την ασφάλεια πλάι μας. Πολλές φορές πχ το να χάσει σ’ ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ενώ βρίσκεται στην ασφάλεια του σπιτιού μας, κι ενώ εμείς είμαστε κοντά του και δείχνουμε κατανόηση για τη στεναχώρια του, αυτό είναι που θα το βοηθήσει να μπορέσει μετέπειτα να δεχτεί και την ήττα του κι εκτός σπιτιού. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια, ότι πρέπει να προσπαθούμε να φέρνουμε το παιδί σε δυσάρεστη θέση. Απλά όταν τύχει να συμβεί, εμείς θα προσπαθούμε να είμαστε δίπλα του.
Τα τραύματα που όλοι φέρουμε συνήθως δεν προέρχονται από το ίδιο το τραυματικό γεγονός, αλλά από το πώς βιώσαμε αυτό το γεγονός και από το ποιος ήταν δίπλα μας όταν το βιώναμε. Τελείως διαφορετικά το περνάμε μόνοι μας κι εντελώς διαφορετικά μέσα στην αποδοχή και την κατανόηση των αγαπημένων μας.
Επιπλέον, η ψυχική ανθεκτικότητα έρχεται κι όταν οι δυσάρεστες καταστάσεις που βιώνει ένα παιδί, δεν έχουν πολύ μεγάλη χρονική διάρκεια μέσα στη μέρα. Όταν, δηλαδή ένα παιδί τις περισσότερες ώρες της μέρας βιώνει στρες, είναι δύσκολο να το διαχειριστεί ήπια. Όταν, όμως, τις περισσότερες ώρες της ημέρας, νιώθει γαλήνια κι ευχάριστα, μπορεί να διαχειριστεί το άγχος που θα προκύψει από μια δυσάρεστη κατάσταση που θα έχει μικρή διάρκεια, πολύ καλύτερα. Όταν ένα παιδί βιώνει στρες οκτώ ώρες στο σχολείο, θα πρέπει να προσπαθήσουμε τις υπόλοιπες ώρες της μέρας να περνάει διασκεδαστικά ή γαλήνια ώστε να γεμίζει τις μπαταρίες του με θετικό φορτίο, για να μπορεί ν’ αντεπεξέρχεται καλύτερα στις ενδεχόμενες δυσκολίες της επόμενης μέρας.
Συνεπώς, το πιο μεγάλο δώρο που μπορούμε να κάνουμε σ’ ένα παιδί είναι η κατανόηση, η αποδοχή κι η συμπαράσταση. Δείχνοντάς του ότι το αγαπάμε και το αποδεχόμαστε για όλα όσα είναι, θα καταφέρει και το ίδιο το παιδί ν’ αγαπήσει με τον ίδιο τρόπο τον εαυτό του και κανένας δεν θα μπορέσει ποτέ να του το στερήσει αυτό.
Γράφει η Μαρία Παχιαδάκη
Και μην ξεχνάτε:
